gsund bleibn : buchblock

Supersberger  Gsund bleibn

Charly & Undine

„Eine gewisse Schwermut durchzieht wie ein roter Faden die Gedichte von Franz Supersberger. Verwurzelt im Land Kärnten, schreibt er über Tradition, Alltag, Einsamkeit, Sein und Schein in seiner Umgebung. Die Gedichte enden bisweilen unerwartet lapidar“ (Eurojournal)

Franz Supersberger, 1951 in Ferndorf geboren, lebt in Arnoldstein, Kärnten. Lesungen im Rundfunk.  Autor des Blog „schlagloch“ :   www.schlagloch.at

 

Franz Supersberger

Gsund bleibn

MundArt

Mit einem Nachwort von

Engelbert Obernosterer

 

Nachdruck oder Vervielfältigungen, auch auszugsweise, bedürfen der schriftlichen Zustimmung des Autors.

C 2008  Franz Supersberger

ISBN-13: 9783837004731

Herstellung und Verlag: Books on Demand GmbH, Norderstedt
DOS LEBN A WONDARUNG…

SCHREIBN

Nit fir olle scheinan in

da Nocht de helln Stern,

monche firchtn sich

vur da Dunklheit,

vur da Zukunft,

vur de schlechtn Tram.

Wonns um mi gonz still weard

fong i on zan Schreibn…

 

ZOMMSITZN

Mit dir im Gostgortn bei

an wocklign Tisch zommsitzn.

Umadum weard da Ane

vom Ondan mit

seina Gschicht daschlogn.

A grelle Blusn übatrifft

de ondare.

Anfoch nur zommsitzn…

 

 

BUSSLN

A Hotelzimma

mit gschlossane Vurhäng,

draußn da Autolärm,

harinan om Bodn

zwoa Reisetoschn.

Mei Mund wondat

iba dei Haut, vom Kopf

bis za de Fiaß.

Deine Bussln deckn

mei Gsicht zua,

nehman mir en Otm…

 

HOND

Mei Lebn is a Wondarung

iba greane Wiesn,

iba Schottaschtroßn

und iba Felsbrockn.

Wonn i hinfoll und ma

weah tua hülft ma

dei Hond ban Aufsteahn.

Wonn i nochts schlecht

tram und woch wear,

leg i mei Hond

in deine…

 

LIAB II

Von ana Stund zua ondan

is da Kopf von dir

haßer woarn,

da Glonz aus deine Augn

is vaschwundn.

Om Obnd host du

Holsweah und Kopfweah ghobt.

In da Nocht hot mir a

jeda Huasta von dir

weah toan…

 

GSCHERT

GSCHER

GSCHE

GSCH

GS

G

GEKÜMMERT

VAKÜMMERT

VAJÜNGERT

ENTJUNGFERT

 

UNGEDULD

I steah voll Ungeduld

vur deina und woart

dos du dei Hond ausstreckst.

Dei Hond konn nemand meahr

ongreifn, weilst vom

Hols weg glähmt bist.

Deine Fiaß san om

Rollstuahl onbundn…

 

DURSCHT

Da Vota is im Kronkhaus glegn,

mon hot ehrm mit Tablettn

und Spritzn behondlt.

Er hot a leichte Kost zan Essn

und an Tee zan Trinkn kriagt,

den hota nit wolln.

Von Tog zu Tog is ehrm

schlechta gongan,

er hot imma an Durscht ghobt.

Do hon i ehrm a Floschn

Biar brocht…

 

KRONKNHAUS

Kana geaht freiwillig

ins Kronknhaus, meistens

weard mon durthin gschickt.

Wonn de Tir von da Aufnohme

hinta an zuafollt, is mon

von da ibrign Wölt getrennt.

Ols woas mon ghobt hot,

a Orbat, a Haisl und a Göld

weard wertlos…

 

GRUND

Da Mensch braucht

an schtorkn Holt,

an festn Grund,

a sichare Zuasog,

ebas worauf mon

sich valossn konn.

A Einlodung di nit

obgsogt weard,

an valässlichn Onruf,

a Hülfe di nit zruckgezogn

weard, ka beilafige

Ontwort, werma schaun…

 

LEBN

In da Kellagossn

steahn de Tirn

rechts und links offn,

drin sitzn de Leit

bei an Glasl Rotwein

und an Schmolzbroat.

Beim Heurign is guat lustig

sein, do schmeckt dos Lebn.

 

Om Gemeindeomt sihg i

aufn Tisch Einlodungen

zua an Liedaobnd,

ana Wonderung,

an Bastlkurs und vüles meahr.

Durt liegn a Zettl mit Vaonstoltungen

fir de zwoate Lebnshälfte.

I drah mi zearst um,

bevur i an mitnihm…

 

MERDA

Wia da Merda von

an Gendarm auf da Flucht

aschossn woarn is

hot sei Muata gsogt,

jetzan homs ma

mein Buam weggnohman…

 

HOFT

SESSHOFT

SÜNDHOFT

KÖRPAHOFT

LÜCKNHOFT

KOTZNHOFT

LOCHHOFT

WOHNHOFT

SCHUBHOFT

KRONKHOFT

SCHRECKHOFT

ONGSTHOFT

TUGENDHOFT

ENTLOSSN WEARN

 

NOCHT

De gonze Nocht sama von

an Steahbeisl zan ondan

gezogn. Ibaroll host wen

gekonnt, vüle hom di gegriaßt.

De gonze Nocht host von nix

ondas gredat, ols wia schean

es bei da Muata und beim

Vota gwesn is, bevur du von

daham furt gongan bist…

 

WOSSATROPFN

Vur an Joahr san mir zwoa

auf da Wiesn vom Freibod glegn

und i hon de Wossatropfn

von deina Haut ohbusslt.

De Sunn woar noch ban

Untageahn schean.

I hon di vastondn,

a wonn du nix

gsogt host.

 

Von ana Bonk,

de bei an Wossa

im Schottn steaht traman,

zwoa Schmettaling

tonzn vur meine Augn,

du sitzt nebn mir…

 

SCHLOF

In da Kuchl dos Liacht

einscholtn, da Tog ziagt

sich hinta de Berg zruck.

Vurn Fensta werfn

de Bama ehrne Schottn.

I bleib woach, bis da Schlof

meine Augn bricht…

 

HIRWIGN

IRWIGN

RWIGN

WIGN

IGN

GN

N

NÄCHTIGN

KURTAXE

 

OBND

De Nocht schaut schoan

iban Berg driba, do laft

da Rautaknecht iban laarn

Dorfplotz zum Bohnhof,

er hot sei Sunntogsgwond on.

Er steaht aufn Bohnsteig

und schaut wia a Zug kimmt

und wieda foahrt…

 

NOCHBOAR II

In da Fruah sitzt

da Nochboar mit seina

Frau in da Kuchl bei

ana Floschn Schnops,

daweil sich de Kinda zan

Schualgeahn zommrichtn…

 

 

OLTASHEIM

A schmole Schtroßn

fiahrt auf an Higl iba

da Stoadt zan Oltasheim.

De Eingonstir öffnat

sich automatisch.

De Köpf geahn von da

Zeitung in de Höh,

wonn ba da Tir

a Fremda einakimmt.

Da Herr der zualetzt

zuagezogn is, liegt

im letztn Zimma.

 

„Se hom a scheans

groaßas Zimma“, sogt mon

zan Nochboar za Begriaßung,

daweil da Fernseha laft.

„Woas nutzt a scheans Zimma,

wonn is nemma valossn

konn bis zan Schterbn“,

sogt da Nochboar…

 

 

KOTZ

Monche wochsn ols Kinda

mit Viecha auf, de kennan

an Hund, de Kuah,

dos Pferd bevor se zan

lafn onfongan.

Ondre hom mit de Viecha

ka Freid, se wochsn

im Lärm und im Vakehr

von da Stodt auf.

A jeda hot späta vül zan

tuan im Lebn, da Beruf,

de Frau und de Kinda.

Fir sich sölba wüll mon

a bissl Freizeit hobn.

 

Donn passiert epas,

a liaba Mensch valosst an,

a ondra stirbt oda es

passiert a Unfoll und

mon hot vül Zeit

zan nochdenkn. Do laft an

a Kotz zua und da Olltog

hot a neichs Gsicht…

 

VERZAUBERN

V

VA

VAZ

VAZA

VAZAW

VAZAWA

VAZAWAN

HEXN VABRENNAN

Weiterlesen

an schean tog : buchblock

Supersberger  .  An schean Tog

Eine gewisse Schwermut durchzieht wie ein roter Faden die Gedichte von Franz Supersberger. Verwurzelt im Land Kärnten, schreibt er über Tradition, Alltag, Einsamkeit, Sein und Schein in seiner Umgebung. Die Gedichte enden bisweilen unerwartet lapidar. Eurojournal 

Franz Supersberger, 1951 in Ferndorf geboren, lebt als Kaufmann in Arnoldstein, Kärnten. Veröffentlichungen in verschiedenen Literaturzeitschriften und Lesungen im ORF. Regelmäßige Veröffentlichung von Mundartgedichten in der österr. Dialektzeitschrift „Morgenschtean“ und auf den Internetseiten von www.franzstelzhamer.at und www.e-stories.de

Franz Supersberger wurde in Ferndorf geboren und hat schon als Jugendlicher mit dem Schreiben begonnen. Nach der Ausbildung zum Buchhändler war er selbstständiger Kaufmann in Arnoldstein. Heute lebt er als Buchhändler in Muse in Villach /Judendorf. Sein literarisches Schaffen wurde im Hörfunk und in Literaturzeitschriften, sowie in mehreren Büchern veröffentlicht. Er ist Mitglied des Kärntner Schriftstellerverbandes,  der Interessengemeinschaft Österreichischer Autoren und der Literaturplattform Buch13. Franz Supersberger ist  Autor des Blogs schlagloch. Das Blog wird vom Deutschen Literaturarchiv Marbach langzeit archiviert.

 

Franz Supersberger

AN SCHEAN TOG

MundArt

 

Nachdruck  oder Vervielfältigungen, auch auszugsweise, bedürfen der schriftlichen Zustimmung des Autors.

C  2005 Franz Supersberger

 

AN  SCHEAN  TOG . . .


IS ERSTE MOL 

I woaß nimma woas

i da olls dazöhlt hon,

wia mir zwoa is erste mol

spaziern gongan san.

I hon Ongst ghobt,

doß wonn i zan redn aufhear

du ma davongeahst.

Kana hot in ondan gfrogt,

wia olt a is.

 

Monche Schmerzn san im

Thermalbod nit bessa woarn,

erst donn, wia mir zwoa

zan redn ongfongan hom.

De Vurstellung, doß

de Liab varrinnen kennt,

hot uns weahtoan…

 

 

AUSZIAGN

Vur lauta Onsponnung

mecht i om liabstn

vom Stuahl aufsteahn

und ausn Zimma auße geahn.

De Wend ruckn imma

gleima zomm.

Vurm Fensta foahrn

de Autos mit hundat

Sochn vurbei, harinan

fong i on zan Schreibn.

Des hast mi ausziagn

und de foltige Haut herzagn.

I woaß nit, wer ma dabei

zuaschaut…

 

 

ALLANSEIN

Um nit allansein

in de Stodt einefoahrn,

iban Hauptplotz geahn,

in fremde Gsichta schaun.

Vur de Schaufensta steahn,

mit de Sochn nix onfongan kennan,

in a Cafe einesitzn und

Zeitungen onschaun.

Bam Hamfoahrn hots gregnat…

 


NOCHT

In da Nocht weckt mi

a Voglschra, a Krah

zabricht dos Fensta.

De Ongst sitzt auf

da Bettkantn.

Mit stoarke Schmerzn

woch wearn,

a Gfühl wia zan Schterbn.

 

Den Bsuch von de

Krah in da Fruah

hon i nit wolln,

se san von sölba kemman.

Seitdem homs kan

Tog ausglossn…

 

AN SCHEAN TOG

KOPFSCHMERZN
OHRNSCHMERZN
ZOHNSCHMERZN
PARKEMED
HOLSSCHMERZN
LIABSSCHMERZN
BRUSTSCHMERZN
THYREX
MOGNSCHMERZN
NIERNSCHMERZN
BUSCOPAN
KREIZSCHMERZN
HÜFTSCHMERZN
KÖRPASCHMERZN

ASPRO

AN SCHEAN TOG NOCH…

 


BSETZT

In da Nocht umormt

mi di Ongst,

da Frost fongt

mi zan Liabn on.

De Ongst vur da Nocht

konn i ma ausredn,

de Ongst bei Tog

vurm Lebn,

weard i nit

so glei los.

Dei Telefon is bsetzt…


GROD

Grod weil ma uns

schoan so long kennan,

grod weil ma imma guat

mitanond auskemman san,

grod weil ma uns

imma ols dazöhln,

grod weil ma uns

bade beim Redn

schwar toan,

grod desholb getrau

i mi nit sogn,

doß i di mog…


LIAB

Dos Morgnroat vadrängt

de schlechtn Tram

von da Nocht, es

leitet dos Telefon.

Obwohl i ka Lust hon

mit dir zan Redn,

legst du nit auf.

Dei woarme Stimm beruhigt

mei kronks Herz.

 

Du vasprichst ma dei Hülf

firn Tog und fir de Nocht,

fir a Dosein ohne Gscher,

nur mei Liab

wüllst du dafir hobn…

 

 


SOMSTOGNOCHT

Om Sunntogvurmittog

des Leintuch und in

Gulda wieda in Kostn

eineraman, weil

i di Somstognocht

nit getroffn hon.

 

Om Telefon klingt

dei Stimm wia da

Klong von ana Zithasaitn,

mit an jedn Sotz

ruck ma nächa zomm,

i spir dein Mund.

Wonn i mei Hond ausstreck

spir i a kolte Mawa…

 

 

 

VAWÖHNT

Du host mi in

da Fruh mit an

Kaffee vawöhnt,

mir den Gortnstuahl

in Schottn gstöllt,

auf mei Gsundheit

gschaut, mir gsogt

wia schean und

stoark i bin.

Monchmol is mir

bei dir so eng woarn…


WEITALEBN

Auf da hiagan

Bettkantn sitzn,

daweil du dazöhlst

vom nimma ausholtn

kennan, von da Ongst

vurm Weitalebn,

von deina Sehnsucht

nochn Schterbn.

Daweil möcht i da

a Bussl auf deine

schwoarzn Hoar unta

de Ochsln gebn…

 

WOCHN SPÄTA

Wochn späta host du dazöhlt

wia schean es in da

Psüchiatri gwesn is,

wo ane fir di ondre

dogwesn is,

wo ane da ondan zuaheart,

wo kane de ondre

ausgnutzt hot.

De Freind von dir hom

di imma ausgnutzt,

kana hot di richtig

gern ghobt.

I konn di vasteahn,

wenn du wieda zruckwüllst,

Wochn späta…


FURTGEAHN

De Muata hot beim Suhn

in da Stodt ongrufn,

er soll hamkemman,

da Vota is kronk, er steaht

vom Bett nimma auf, da Pforra

is a schoan dogwesn.

Wia da Suhn kemman is,

is da Vota beim Kuchltisch gsessn,

mit ana Deckn iba de Schultan,

a Teescholn vur seina und

hot de Zeitung glesn.

 

Glei amol is da Orzt kemman

und hot gmant, da Vota soll

sich im Spittol untasuchn lossn,

da Suhn kenntat ehn glei mitnehman.

Da Vota hot nit mitfoahrn wolln,

er hot vurm Spittol Ongst ghobt,

mon hot ehn oba dazu übaredat.

Vurm Furtgeahn hot sich da Vota

in da Kuchl umgschaut und

is nimma zruckkemman…


VOTA

Nit wohr hobn wolln dos

in den Sorg da Vota drin is,

und sei Lebn zan End.

Aus da neichn Toatnhalle

weard a aufegfihrt aufn

neichn Friedhof.

Da Pforra fongt zan predign

on, von Trost, Kroft  und

von da Aufastehung,

daweil da Sorg ins Grob

obeglossn weard…

 

MUATA

Da Muata ehrne Augn

schaugn gonz lebendig

aus ehrn Gsicht,

de Haut tuat sich um

de Wonganknochn sponnan.

Weils foast nix mehr heart

list se mit ehrne Augn

de Wörta von mein Mund.

Zan selba aufsteahn vom Bett

is se schoan zschwoach…

 

 

BSUCH

I hon de Muata im Spittol bsucht

und hon ehrne Händ gholtn,

de Orm woarn schoan gonz dinn.

Da Vurhong vom Fensta

is za Seitn gschobn gwesn,

sodos se auf de Sunnseitn

aufegsehgn hot.

De Herbstsunn hot gscheint,

es woar a stills Lächln auf

ehrn Gsicht.

 

I hon zua ehrn gsogt,

du wirst bold amol daham

vurm Haus auf da Bonk

in da Sunn sitzn.

Do hots ehrn Kopf gschüttlt

und  an klan Schluck

von ehrna gliebtn Frucade gmocht.

 

 

Sie is glei miad woarn

und eingschlofn.

A poar Tog späta

is se gschtorbn…


SCHTERBN

De schlechtn

Schtroßnvahältnisse hom

ban Autofoahrn ka hohe

Gschwindigkeit dalabt.

Es hot stoark gregnat und

späta zan Schneibn

ongfongan, fir de Joahreszeit

vül zu frih.

 

Des Kronkhaus  hot

ongrufn, i miaßat schnell

kemman, won i de Muata

lebenda sehgn wüll,

se liegt im Schterbn.

I hätt da Muata gern

nochamol woas liabs gsogt

oba i bin zspot kemman,

ehrne Händ woarn noch woarm.

 

 

I hon ihr fir olls gedonkt

und gsogt, drübn gibt’s

kane Schmerzn mehr…


DA SCHROA

DA  KRONKN

DA  HUNGRIGN

DA  EINSOMEN

DA  MISSHONDELTN

DA  VAZWEIFELTN

DA  SCHLAFLOSN

DA  STERBENDN

DA  KINDALOSN

DA  HILFLOSN

DA  VATRIEBENEN

DA  ORBATSLOSN

DA  BEHINDERTN

 

DA  SCHROA  LEBT…


SCHMERZN

Wia de Schmerzn im Kreiz

kann aufrechtn Gong alabt hom,

hon i auf de Frog, wia geahts,

nimma glocht und gsogt,

mir geahts guat.

 

I wüll kane Schmerzn hobn,

i geah zum Fochorzt,

der schickt mi ins Spittol,

i kriag ane Infusionen,

es kimmt zu ana Oparation.

 

Von stoarke Schmerzn

woch wearn,

a Gfühl wia zan Schterbn.

Imma noch san de

Schmerzn do und

richtn sich ein zan Bleibn…

 

GLOSHAUS

A Vatreta wortat im Gschäft,

a Einkeifa is om Telefon,

de Frau Gerda wüll an

Vorschlog von mir,

da Vakeifa frogt, kemman

nächste Wochn de

neichn Fliesn?

Es is Trubl im Betrieb,

i schau aus mein Gloshaus

dem Treibn zua…

 


SHOPPING CENTA

Hintan Kuchltisch hom

sich de Prospekte von

de Shopping Centa gsommlt,

jedn Tog hot da

Brieftroga neiche gebrocht.

Da Oma ehrne Schuha san

iba zehn Joahr olt…

 

NOCHBOAR

A Bekonnta is mit

sechsevierzg Joahr bei

an Autounfoll vaunglickt,

im Fruhjoahr is da Nochboar

mit dreiesechzg Joahr on

an Schlogonfoll gschtorbn.

Do hon i gspirt, doß

da Toad mei Nochboar is…

Weiterlesen

WEIH:nacht

 

WEIHNOCHT  I

Mit da Besinnlichkeit is es

zua Weihnochtszeit vurbei.

Im Dorf und in da Stodt heart

mon de Weihnochtsmusi

bis auf de Schtroßn.

Im Einkafscenta tuat da

Weihnochtsmonn de Gschenke

vakafn. Mir lafn von an Gschäft

zan nächstn, es konn goar

nit schnöll gnua geahn.

Om liabstn tatma

mitn Auto bei Roat iba

de Kreizung foahrn.

Do schiabsn an

Rollstuahl iban Zebrastreifn…

 

WEIHNOCHT  II 

Bei vüle Schaufensta vurbeigeahn,

bei sovüle Sochn nit wiaßn

woas schenkn, vülleicht

is dos Christkindl a Gutschein.

Im Lodn von da Caritas suacht

a Tirkin noch zwoa Pullova

fir ehrne Kinda…

 

HEILIGN OBND

Om heilign Obnd

hots zan Regnan ongfongan,

da Regn hot in Schnea

und a de Weihnochtsstimmung

furtgschwemmt.

Umas Haus hots des

Grümpl ausagapert.

Im Haus san de oltn

Streitigkeitn zwischn de

Leit zan Vurschein kemman…